Het kabinet van de minister van Financiën heeft zonet de laatste hand gelegd aan het wetsvoorstel over de belasting op meerwaarden. Hoewel de inkt van het wetsontwerp nog niet droog is, kunnen we nu al zeggen dat deze de beleggers in cryptocurrency niet gelukkig zal maken. Evenmin zal het ondernemers (met name start-up en scale-up aandeelhouders) of houders van aandelen in kleine en middelgrote familiebedrijven met verspreide participaties gelukkig maken, vanwege de aanzienlijke aanscherping van de toegang tot het gunstige regime dat van toepassing is op meerwaarden op “aanmerkelijke belangen”.
Beleggers in cryptomunten
Op dit moment glipt iedereen die cryptocurrencies koopt voor kleine bedragen, een beperkt aantal koop-verkoop transacties uitvoert en zijn risico’s beperkt door de mazen het net: hun meerwaarden blijven vrijgesteld omdat ze onder het normale beheer van privévermogen vallen. Deze situatie zal veranderen vanaf 1 januari 2026. Volgens het wetsvoorstel dat bij de regering ligt, zullen meerwaarden op cryptoactiva (cryptocurrencies, stablecoins, e-money tokens, NFT’s, enz.) onderworpen worden aan de nieuwe meerwaardenbelasting van 10%. De heffingsgrondslag komt overeen met de meerwaarden verwezenlijkt na 1 januari 2026: de zogenaamde “historische” meerwaarde, bestaande op 31.12.2025, is vrijgesteld.
Hoe zit het met beleggers die transacties uitvoeren die verder gaan dan het normale beheer van privévermogen (zogenaamde “speculatieve” vermogenswinsten)? Denk aan iemand die een aanzienlijk deel van zijn vermogen investeert in cryptoactiva, leent om te investeren in crypto’s, een groot volume aan transacties uitvoert, enz.? Vandaag worden deze winsten belast als diverse inkomsten tegen een tarief van 33%.
Wat gebeurt er vanaf 1 januari 2026? De eerste versie van het wetsontwerp voorzag erin dat alle meerwaarden op “financiële activa” (met inbegrip van cryptoactiva) onder het toepassingsgebied van de nieuwe belasting van 10% zouden vallen, met inbegrip van de zogenaamde “speculatieve” meerwaarden, wat tot verontwaardiging leidde bij de Vlaamse socialisten en de vakbonden. De laatste versie van het wetsontwerp, dat het politiek akkoord dat de meerderheidspartners op maandag 30 juni bereikten, tot juridische klank omzet, is veel minder teder: het brengt dergelijke meerwaarden onder het bestaande regime voor diverse inkomsten, met een belastingtarief van 33% (zoals nu het geval is). Dit is zeker een van de grote verrassingen van het politieke akkoord van afgelopen maandag. Opgemerkt moet worden dat men hier niet de teller op nul zet : in principe zullen alle “speculatieve” meerwaarden worden belast tegen 33%, inclusief de zogenaamde “historische” vermogenswinsten (ontstaan vóór 1/1/2026)!
Overigens zou diezelfde belegger zelfs belast kunnen worden als beroepsinkomsten (tegen progressieve tarieven tot 50%) als hij beroepsmatig actief is in de IT-sector of in cryptoactiva.
Ondernemers en aandeelhouders van familiale KMO’s
Het wetsvoorstel voorziet in een gunstregeling voor meerwaarden op aanzienlijke belangen (deelnemingen van >20%): deze zijn vrijgesteld tot 1 miljoen euro. Voor het overige is de meerwaarde onderworpen aan verlaagde tarieven variërend van 1,25% tot 10% wanneer de meerwaarde meer dan 10.000.000 euro bedraagt.
Een andere grote verrassing in de ontwerp-wettekst is dat de toegang tot deze gunstregeling aanzienlijk werd aangescherpt.
Om te beoordelen of de drempel van 20% is bereikt :
– wordt alleen rekening gehouden met aandelen die rechtstreeks door de overdrager worden gehouden: aandelen gehouden door familieleden van de overdrager worden dus niet in aanmerking genomen, zoals dit wel het geval was in het eerste ontwerp;
– de datum van de overdracht wordt in aanmerking genomen (en dus niet op enig welk ogenblik tijdens de 10 jaar voorafgaand aan de overdracht, zoals aanvankelijk gepland was).
Dit zal geen goed nieuws zijn voor houders van aandelen in vennootschappen (of het nu gaat om een familiale kmo, een familiale holding, enz. Als een van de aandeelhouders die op de dag van de verkoop minder dan 20% van het kapitaal in handen heeft, zijn aandelen verkoopt, zal zijn meerwaarde volledig belast worden tegen het tarief van 10% (boven het vrijgestelde bedrag van 10.000 euro). Er zou een golf van aandelenoverdrachten kunnen plaatsvinden in de loop van 2025, met het oog op een concentratie van het kapitaal in de handen van een kleiner aantal aandeelhouders (die elk meer dan 20% bezitten).
Denis-Emmanuel Philippe en Michel Maus
