Maar als je roerend vermogen (zoals cash geld, beleggingen of kunstwerken) wil schenken, kan je dat doen via een niet-geregistreerde schenking, in de volksmond vaak een hand- of bankgift genaamd. In dat geval moet je geen schenkingsrechten betalen. Maar zo’n niet-geregistreerde schenking heeft ook een belangrijk nadeel: als de schenker binnen de drie jaar overlijdt, moet je wél successierechten betalen op de geschonken goederen. In het Waalse Gewest bedraagt die termijn ondertussen vijf jaar.
Wie een erfenis krijgt moet daar belasting op betalen. De hoogste tarieven lopen op tot 80 procent in het Brusselse en het Waalse Gewest.
Tot 80 procent belasting bij erven
In elk geval is het stijgend aantal schenkingen niet zo verassend. Het succes van de schenking is immers makkelijk te verklaren: een schenking is hét middel bij uitstek om erfgenamen zware successierechten te besparen. In tegenstelling tot in heel wat andere landen worden er in ons land nog altijd successierechten geheven op erfenissen. Wie een erfenis krijgt, moet daar belasting op betalen. Afhankelijk van de laatste woonplaats van de overledene zullen successierechten moeten worden betaald in het Vlaamse, Brusselse of Waalse Gewest, en die successierechten kunnen vrij hoog oplopen.
De hoogte van de successierechten wordt bepaald door de omvang van de erfenis enerzijds en de bloed- en aanverwantschap tussen de erfgenaam en de overledene anderzijds. De laagste tarieven gelden tussen partners en tussen ouders en (klein)kinderen, maar ook die laagste tarieven kunnen oplopen tot 27 procent in het Vlaamse Gewest en 30 procent in het Brusselse en het Waalse Gewest. De hoogste tarieven zijn van toepassing tussen mensen zonder enige bloed- of aanverwantschap en die kunnen oplopen tot 55 procent in het Vlaamse Gewest en zelfs tot 80 procent in het Brusselse en het Waalse Gewest.
Fiscale factuur verminderen
Wanneer je daarentegen al tijdens je leven beslist om vermogen te schenken aan bijvoorbeeld je (klein)kinderen, kan je ervoor zorgen dat de fiscale factuur serieus wordt verminderd of zelfs helemaal tot nul wordt herleid.
Stel dat je komt te overlijden en dat jouw enige zoon je woning met een waarde van 450.000 euro erft. In het Vlaamse Gewest zal je zoon dan 73.000 euro aan successierechten moeten betalen. Maar wanneer je op je sterfbed beslist om je woning te schenken aan je zoon, dan zal hij maar 49.500 euro schenkingsrechten moeten betalen. Dat is 23.500 euro minder dan de successierechten.
Stel dat je geen kinderen hebt en dat jouw neef je woning erft, dan zal die maar liefst 233.000 euro aan successierechten moeten betalen. Bij een schenking bedragen de schenkingsrechten in dit geval 95.000 euro, een verschil van 138.000 euro.
Omdat een effectenportefeuille roerend vermogen is, kan je hier werken met een handgift en dan zijn er helemaal geen schenkingsrechten verschuldigd.
En ook met een schenking van roerend vermogen kan je heel wat fiscale voordelen boeken.
Stel dat jouw zoon je effectenportefeuille van 300.000 euro erft, dan zal hij in het Vlaamse Gewest 32.500 euro aan successierechten moeten betalen. Je neef zal in dat geval 150.500 euro moeten betalen. Maar… bij een schenking ziet de situatie er totaal anders uit. Omdat een effectenportefeuille roerend vermogen is, kan je hier werken met een handgift en dan zijn er helemaal geen schenkingsrechten verschuldigd. Maar overlijdt de schenker binnen de drie jaar na de schenking, dan zullen er wel nog successierechten verschuldigd zijn.
Wil je het risico van een overlijden binnen deze periode niet nemen, dan kan je er ook voor kiezen om de effectenportefeuille te schenken met toepassing van schenkingsrechten. Op de schenking aan je zoon zal dan 9.000 euro schenkingsrecht moeten worden betaald en op de schenking aan je neef 21.000 euro, een pak minder belasting dus dan bij een erfenis.
Met de feestdagen in zicht, weet je wat je te doen staat.
