Belgische beleggers investeren 46 procent van hun beleggingsportefeuille in buitenlandse fondsen. Hiervan zijn maar liefst 95 procent Luxemburgse fondsen. Het Groothertogdom Luxemburg heeft in de loop der jaren dan ook een brede waaier aan beleggingsfondsen gecreëerd.
I. OVERZICHT VAN HET AANBOD AAN LUXEMBURGSE FONDSEN
Zo zijn er in de eerste plaats de traditionele “instellingen voor collectieve belegging in effecten” (ICBE) met variabel kapitaal die heel wat Belgisch spaargeld hebben opgeslorpt. De ICBE’s zijn enkel opgericht voor collectieve beleggingen in roerende waarden met bij het publiek opgehaald kapitaal. ICBE’s zijn onderworpen aan strikte regels inzake diversificatie.
Daarnaast heeft Luxemburg ook alternatieve instellingen voor collectieve belegging opgericht (AICB) met een flexibeler wettelijk kader. AICB’s zijn enkel toegankelijk voor ervaren beleggers. Onder die noemer vallen niet enkel institutionele en professionele beleggers, maar ook vermogende particulieren. Twee bekende voorbeelden van AICB’s zijn :
- de beleggingsvennootschap in risicokapitaal (société d’investissement en capital à risque, SICAR). Een SICAR is een Luxemburgs beleggingsvehikel dat zich tot doel stelt fondsen te beleggen in aandelen en schuldvorderingen van niet-genoteerde vennootschappen (“private equity”). Het wil op die manier haar beleggers, in ruil voor het risico dat zij dragen, laten genieten van de resultaten van het beheer van haar activa. De Luxemburgse SICAR sluit nauw aan bij de Belgische Private Privak.
- de fonds d’investissement spécialisé (of specialised investment fund, SICAV-SIF). Een SICAV-SIF mag in eender welk type van activa beleggen (vb. roerende en onroerende waarden, risicokapitaal, geldmarktinstrumenten, …). Bovendien is deze formule onderworpen aan soepele risicodiversificatie-vereisten (diversificatieratio van 30%). De SICAV-SIF sluit nauw aan bij de Belgische Institutionele Bevek.
II. DE FIAR: EEN MINI-REVOLUTIE IN HET AANBOD AAN LUXEMBURGSE FONDSEN
Dit succes is onder meer te verklaren door het feit dat de FIAR ontsnapt aan ieder direct toezicht van de CSSF en geen voorafgaande toestemming van de CSSF nodig heeft, hetgeen toelaat om de time to market te versnellen. De FIAR is slechts onderworpen aan een indirect toezicht, hetgeen inhoudt dat een erkend beheerder moet worden aangesteld die moet zorgen voor de naleving van bepaalde regels, zoals bijvoorbeeld de benoeming van een revisor en het verstrekken van informatie aan beleggers.
Daarnaast kan de FIAR genieten van bepaalde voordelen die in principe slechts worden voorbehouden voor “gereguleerde” AICB’s. Zo kan de FIAR de vorm aannemen van een beleggingsvennootschap met variabel kapitaal (SICAV) en kan de FIAR worden opgericht met meerdere compartimenten, ook wel “fonds de fonds” genoemd. In dit verband is er ronduit sprake van een mini-revolutie binnen het landschap van Luxemburgse fondsen.
De FIAR geniet tot slot van een aantrekkelijk belastingregime. Naar het voorbeeld van de SICAV-SIF, ontsnapt de FIAR in principe aan belastingen op haar inkomsten (dividenden, interesten, meerwaarden, …) en is moet ook geen vermogensbelasting betaald worden (met uitzondering van een jaarlijkse abonnementstaks van 0,01 procent op het nettoactief). Als de FIAR in risicokapitaal investeert, kan zij bovendien opteren voor het “SICAR-regime”: de SICAR is principieel onderworpen aan de vennootschapsbelasting, maar geniet wel van een vrijstelling van de inkomsten/meerwaarden op investeringen in risicokapitaal. De door een FIAR uitgekeerde dividenden zijn vrijgesteld van bronheffing.
III. WAT ZIJN DE FISCALE GEVOLGEN VOOR BELGISCHE BELEGGERS ?
Belgische aandeelhouders-vennootschappen van een FIAR zullen in principe volledig worden belast in de vennootschapsbelasting (tegen een tarief van 29,58 procent), zowel op de dividenden die worden uitgekeerd door de FIAR als op de meerwaarden die worden gerealiseerd naar aanleiding van de verkoop van hun aandelen in de FIAR. De FIAR voldoet immers niet aan de zogenaamde. “taxatie-voorwaarde” van het stelsel van de “definitieve belaste inkomsten” (DBI-aftrek), aangezien zij in principe volledig is vrijgesteld van vennootschapsbelasting in Luxemburg.
Belgische aandeelhouders-natuurlijke personen zullen in principe apart worden belast in de personenbelasting (PB) tegen 30 procent op de ontvangen dividenden. De meerwaarden op aandelen zijn in principe vrijgesteld, onder voorbehoud van de toepassing van de heffing op het sparen. Als ze investeren in een FIAR “dédiée” (d.w.z. een FIAR waarvan de aandelen door één familie worden aangehouden) of in een “compartiment dédié” van een FIAR (dat is een compartiment van een FIAR waarvan alle aandelen in handen zijn van één familie), kunnen ze mogelijks worden onderworpen aan de doorkijkbelasting (Kaaimantaks). Dit betekent dat de aandeelhouders-natuurlijke personen zullen belast kunnen worden in de PB op de inkomsten (dividenden, interesten,…) die de FIAR verkrijgt (met ander woorden aan 30 procent).
